ปัจจัยที่ทำให้สังคมตกต่ำ
โดย... อาจารย์ ดาวุด สันติวิไลพร
ท่านพี่น้องมุสลิมที่เคารพรัก ท่านทั้งหลาย จงประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่พระองค์อัลลอฮ์ 
ทรงใช้ และยับยั้งละเว้นในสิ่งที่พระองค์ทรงบัญญัติห้าม ด้วยหัวใจของเราที่เปี่ยมล้น และยำเกรงต่อพระองค์ อัลลอฮ์ อย่างยั่งยืนนั้น ย่อมนำพาตนเองไปสู่แนวทางอันเที่ยงตรง และเป็นแนวทางที่มีความปลอดภัยในชีวิต ทั้งในโลกนี้และโลกหน้าอย่างแน่นอน
ดังนั้นวาระเร่งด่วนของประชาคมมุสลิมทุกวันนี้ คือการซึมซับชีวิตและจิตวิญญาณให้มีความยำเกรง (تَقْوَى ) อยู่เสมอ โดยบริหารชีวิตจิตใจให้ห่างไกลกับความชั่วช้าสามาลย์ทั้งหลาย รวมทั้งออกให้ห่างจากการเข้าไปมีส่วนเกี่ยงข้องกับการทุจริตคิดมิชอบ หรือการประพฤติตนที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่ไม่สุจริตในรูปแบบต่างๆ และมุ่งหันสู่ภารกิจที่พระผู้เป็นเจ้าทรงมีคำสอนให้ประพฤติปฏิบัติเป็นวิถีชีวิต จึงจะเรียกว่าเป็นผู้ที่มีความยำเกรงต่อพระองค์อัลลอฮ์ อย่างแท้จริง นั่นคือความเชื่อมั่นในพระองค์ อัลลอฮ์ และการปฏิเสธบรรดาผู้ละเมิด ซึ่งเป็นไปในลักษณะของการควบคู่หรือร่วมกัน อันก่อให้เกิดความก้าวหน้า และความเป็นเลิศของบุคคลและสังคมอย่างแน่นอน
พระองค์ อัลลอฮ์ ทรงกล่าวในอัลกุรอานว่า(ซูเราะห์ที่ 16 อัลนะห์ลิ อายะห์ที่ 36)
وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَى اللَّهُ وَمِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلَالَةُ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ (36)
"แน่นอนเราได้ส่งร่อซูล มาในทุกประชาชาติ (โดยบัญชาว่า) พวกท่านจงเคารพภัคดีต่อพระองค์ อัลลอฮ์ และจงหลีกห่างจากพวกเจว็ด
ดังนั้น ในหมู่พวกเขามีผู้ที่พระองค์ อัลลอฮ์ ทรงชี้แนะทางให้ และในหมู่พวกเขามีการหลงผิดคู่ควรแก่เขา
ดังนั้นพวกเจ้าจงตระเวนไปในแผ่นดิน แล้วจงดูว่า บั้นปลายของผู้ที่ปฏิเสธนั้นเป็นเช่นใด"
ท่านผู้ฟังที่เคารพ ความก้าวหน้าและความตกต่ำของสังคม มีปัจจัยสำคัญที่สุดคือ ผู้บริหารหรือผู้ปกครองในสังคม หากเป็นคนมีศาสนาหรือมีความเคร่งครัดในระเบียบคำสอนของศาสนาอย่างสมบูรณ์ หรือมีความมั่นคงต่อคำสอน และแพร่ขยายนำไปสู่การปฏิบัติด้วยความละเอียดอ่อนในสังคม บรรดาผู้รู้และผู้มีบทบาทในสังคม ต่างให้การสนับสนุนถ้วนหน้า บุคคลทั่วไปก็ถือปฏิบัติตามผู้รู้ และผู้บริหารผู้ปกครองในสังคม ทำให้พวกเขาได้ออกห่างจากความชั่วร้าย และสิ่งไม่ดีทั้งหลาย
แต่ถ้าผู้บริหารหรือผู้ปกครองคนนั้น ไม่มีความเคร่งครัดในศาสนา ลุ่มหลงโลกและทรัพย์สินต่างๆ หวงแหนในลาภยศสรรเสริญ ไม่ว่าจะด้วยวิถีทางใดก็ตาม อีกทั้งจมปลักอยู่ในกิเลสและความต้องการ ไม่ให้เกียรติผู้รู้ หรือใช้ประโยชน์ในทางที่ผิดจากพวกเขา ไม่สนใจที่จะแก้ไขปัญหาของสังคม หรือกดขี่ เอารัดเอาเปรียบผู้คนทั้งหลาย แน่นอนจิตใจของพี่น้องทั่วไป ย่อมฟุ้งซ่าน และมีความกระวนกระวายใจ
ดังนั้นจะเห็นได้ว่า ปัจจัยที่ทำให้สังคมตกต่ำ คือการมีแนวคิดแบบ ฎอฆูต (طاغوت) เป็นแนวคิดของผู้อธรรม หรือผู้ละเมิด เป็นการละทิ้งศาสนาของพระเจ้า ซึ่งครอบคลุมพฤติกรรมดังต่อไปนี้
ประการแรก การไม่สนใจนำโองการของพระเจ้ามาปฏิบัติ หรือปฏิบัติตามคำสอนเหล่านั้นอย่างไม่สมบูรณ์ ดังที่พระองค์ อัลลอฮ์ ทรงกล่าวในอัลกุรอานว่า(ซูเราะห์ที่ 7 อัลอะอ์รอฟ อายะห์ที่ 96)
وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ (96)
"และหากว่าชาวเมืองนั้นได้มีศรัทธาและมีความยำเกรง แน่นอนเราก็คงเปิดความจำเริญจากฟ้าและแผ่นดินให้แก่พวกเขา
ทว่าพวกเขาปฏิเสธ ดังนั้น เราจึงได้ลงโทษพวกเขา เนื่องด้วยสิ่งที่พวกเขาขวนขวายไว้"
ประการที่สอง สังคมไร้ซึ่งความยุติธรรม ประกอบกับการมีผู้ปกครองที่เลวร้าย
ประการที่สาม ความแตกแยก บ่อนทำลายและสร้างความเสียหาย บนหน้าแผ่นดิน
ประการที่สี่ การละทิ้งการกำชับความดีและห้ามปรามความชั่ว การละทิ้งความอดทน การละเลยความดี แต่ให้ความสำคัญความชั่ว หรือสนับสนุนส่งเสริม สิ่งไม่ดีไม่งามทั้งหลายทั้งปวง หรือไม่ใส่ใจสิ่งใดๆ ทั้งสิ้น
ประการสุดท้าย ไม่บริจาค ไม่เสียสละทรัพย์สิน และชีวิต เพื่อรับใช้อิสลาม มีความลุ่มหลงในทรัพย์สินต่างๆ และหลงใหลในกิเลสตัณหา
ท่านผู้ฟังที่เคารพ แนวทางในการบำบัดรักษาดังกล่าว ไม่มีสิ่งใดมากเกินเลยไปกว่า การมีศรัทธาต่อพระองค์ อัลลอฮ์ และการละเว้นความเป็น ฎอฆูต (طاغوت) เป็นแนวคิดของผู้อธรรม หรือผู้ละเมิด ในแง่มุมของชีวิต โดยผ่านสมาชิกทุกคนในสังคม ไม่ว่าจะเป็นผู้บริหารผู้ปกครอง ผู้รู้ หรือแม้แต่สามัญชนคนธรรมดาในทุกระดับของสังคม
หากมนุษย์คิดถึงความสูญสิ้นของโลกที่มีอายุขัยเพียงเล็กน้อยนี้ แน่นอนเขาก็จะมีชัยชนะเหนืออำนาจใฝ่ต่ำของตน เหนือกิเลสและความต้องการทางกามารมณ์ของตน และจะไม่หลงใหลเป็นเด็ดขาด ไม่หลงระเริงกับวัตถุปัจจัย เขาจะคำนึงถึงปรโลกที่มีความยาวนานและอมตะนิรันดรกาล
คุตบะห์วันศุกร์ ณ มัสยิดท่าอิฐ
