อย่าตัดสินใคร !
อิสมาอีล กอเซ็ม
"لو أسلم حمار الخطاب، لأسلم عمر بن الخطاب"، فأسلم عمر وكان إمامًا من أئمة الهدى، حتى قال عنه رسول الله صلى الله عليه وسلم - كما عند الترمذي وأحمد بسند صحيح -: ((لو كان من بعدى نبي، لكان عمر بن الخطاب)).
“หากลาของอัลคอตต็อบรับอิสลาม อุมัร อิบนู ค็อตตอบ คงรับอิสลามแล้ว
แล้ว อุมัร ก็ได้รับอิสลาม และเป็นหนึ่งในบรรดาอิหม่ามแห่งทางนำ"
จนกระทั่งท่านรอซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัมได้กล่าวถึงเขาว่า เหมือนที่ปรากฎ ในการรายงานของอัตติรมีซีย์ และอะหมัดสายรายงานที่ถูกต้อง
"หากหลังจากฉันมี นบีอีก อุมัร อิบนุลค็อตตอบ คงเป็นนบี "
จากคำพูดนี้ ท่านอุมัรในยุคก่อนที่จะรับอิสลาม เป็นคนที่ต่อต้านอิสลามมากที่สุด จนกระทั่งมีคำเปรียบเปรยว่า หากลาของอัลค็อตตอบรับอิสลาม อุมัรคงรับอิสลามด้วย เป็นคำพูดที่ชี้ถึงว่าเป็นไปไม่ได้เลยที่ท่านอุมัรจะรับอิสลาม
แต่อิดายะฮฺเป็นเรื่องของอัลลอฮฺ 
พระองค์จะชี้นำใครก็ได้ ซึ่งบางทีในสายตามนุษย์ไม่น่าจะเป็นไปได้ที่เขาจะมาสู่อิสลาม และเมื่อเขารับอิสลามเขากลับทำประโยชน์ให้ศาสนามากมาย คนไม่ดีในสายตาเราเขาอาจจะเป็นคนดีที่มารับใช้อิสลามก็ได้ ให้เราขอดุอาให้เขาเยอะๆ
ฉะนั้น อย่าไปรับรองสวรรค์ให้แก่ใคร หรืออย่าตัดสินใครว่าลงนรกแม้กระทั่งคนที่ตั้งภาคี เพราะบางทีก่อนจะเสียชีวิตคนตั้งภาคีอาจจะรับอิสลามก็ได้ หรือคนที่ทำชั่วเขาอาจจะกลับตัวเป็นคนดีและประกอบการงานที่ดี และอย่าไปรับรองสวรรค์แก่ใครถึงแม้เขามีความดีมากมาย เพราะบางทีบั้นปลายชีวิตของเขา อาจจะกลายเป็นคนทำชั่วและต้องเข้านรก จะอ้างถึงและตัดสินได้เฉพาะบุคคลที่อัลลอฮฺและรอซูลระบุว่าเขาเป็นชาวสวรรค์และเป็นชาวนรก
ท่านอิบนู มัสอูด รอฎิยัลลอฮูอันฮูได้กล่าวว่า "พวกท่านอยู่ในยุคสมัยที่มีบรรดาผู้มีความรู้มากมาย และบรรดานักปราศัยมีน้อย แต่จะมาหลังยุคสมัยพวกเจ้า ที่มีนักปราศัยมากมาย แต่บรรดาผู้มีความรู้นั้นมีน้อย"
ท่าน อัลฟุฎัยได้กล่าวว่า "ผู้ศรัทธา จะปกปิด(ความไม่ดีของพี่น้อง) และจะตักเตือน(ในสิ่งที่ไม่ดี) คนชั่วจะเปิดเผย (ความไม่ดีของพี่น้อง) และจะประจาน (ความไม่ดี) ของคนอื่น"
ข้อคิดจากคำพูดของฟุฎัย คนสลัฟนั้น จะปกปิดความไม่ดีของคนอื่น แต่จะตักเตือนความไม่ดีแบบลับๆส่วนตัว ส่วนคนชั่วนั้น จะเปิดเผยความไม่ดีของคนอื่น และจะนำความไม่ดีนั้นมาประจาน
มุสลิมที่ทำสิ่งไม่ดีที่ไม่ถึงขั้นตกศาสนา ย่อมดีกว่าผู้ที่ปฏิเสธพระเจ้า รัฐอิสลามแม้มีความชั่วปะปนกับความดี ย่อมดีกว่ารัฐผู้ปฏิเสธศรัทธาที่มีความเสรีภาพในการทำความชั่วทุกด้าน
อิสลามในยุคของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัมได้ขยายอย่างรวดเร็วเพราะคนที่รับอิสลาม ไม่เคยหยุดที่จะหาความรู้ความเข้าใจในศาสนา และเมื่อรู้พวกเขาปฏิบัติศาสนาด้วยความเคร่งครัด และทำหน้าเชิญชวนผู้อื่นมาสู่อิสลามด้วย
แน่นอนอัลลอฮฺ คือผู้ตัดสินที่ดียิ่ง เพราะพระองค์สร้างมนุษย์มา การตัดสินของพระองค์ยุติธรรมเสมอ แต่การตัดสินของมนุษย์อาจจะมีผิดพลาดและอาจจะมีถูกเพราะมนุษย์ไม่สามารถรู้ได้ในทุกๆอย่าง ดังนั้นการที่เราจะตัดสินใคร เราต้องเป็นผู้รู้ฮุกุมของอัลลอฮฺ อย่างแท้จริง เช่นจะตัดสินมุสลิมเป็นคนชั่ว เป็นคนที่หลักความเชื่อไม่ถูกต้อง และเป็นอะไรต่อมิอะไรมากมาย ที่ปัจจุบันมีการตัดสินกันอย่างง่ายดาย
หากเราไม่รู้จริงแล้วมาทำหน้าที่ตัดสินบุคคลอื่น หากบุคคลที่เราตัดสินเขาไม่ได้เป็นเหมือนเราตัดสินเขาไป แน่นอนสิ่งที่เราตัดสินมันจะกลับมาหาตัวของเราเอง
วัลลอฮุอลัม
