ผู้ศรัทธากับบททดสอบที่มิอาจหลีกเลี่ยง
โดย... อบูอนัส
มีรายงานจากอุมมุ้ลมุมินีน ท่านหญิงอาอิชะฮ์ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮา แจ้งว่า : ท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า :
“แท้จริง บรรดาผู้ศรัทธานั้นจะถูกทดสอบอย่างหนัก เพราะว่าภัยอันตรายใด ๆ ที่มาประสบกับผู้ศรัทธา
ไม่ว่าจะเป็นหนามหรือสิ่งที่ใหญ่กว่านั้น หรือการเจ็บปวดใด ๆ นอกจากอัลลอฮฺจะทรงยกฐานะหนึ่งให้กับเขา
และพระองค์จะทรงลบล้างความผิดหนึ่งให้แก่เขาด้วย”
(บันทึกโดย อิมามอะหมัด)
คำอธิบาย
ฮะดิษนี้นับได้ว่าเป็นฮะดิษที่มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งต่อบรรดาผู้ศรัทธา เพราะเป็นการแจ้งให้บรรดา ผู้ศรัทธาได้รู้ว่า แน่นอน พวกเขาจะประสบกับการทดสอบอย่างหนึ่งอย่างใดในโลกนี้ โดยไม่มีทางหลีกเลี่ยง ทั้งนี้เพราะว่าการอีมานหรือการศรัทธานั้นหาใช่เป็นถ้อยคำที่ถูกกล่าวออกมาจากปากเท่านั้นไม่ หากแต่การศรัทธาเป็นความจริงที่มีผลงานปรากฏออกมาให้เห็นและเป็นภาระหน้าที่ที่ต้องรับผิดชอบ ทั้งยังเป็นการต่อสู้ที่ต้องใช้ความอดทน เพราะฉะนั้น การที่ผู้ใดจะกล่าวออกมาเป็นเพียงคำพูดว่า เขาเป็นผู้ศรัทธาแล้ว โดยไม่มีลักษณะใด ๆ ที่จะชี้ให้เห็นว่าเขาเป็นผู้ศรัทธา ไม่ว่าในด้านผลงานหรือการเผชิญกับปัญหาในการดำเนินชีวิต ก็เท่ากับว่าเขาผู้นั้นยังอยู่ห่างไกลกับการเป็นผู้ศรัทธาที่แท้จริง
อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ได้มีดำรัสเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้มากมาย เพื่อให้ผู้ศรัทธาได้คำนึงถึงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องนี้ ดังที่พระองค์ตรัสว่า :
“มนุษย์คิดหรือว่าพวกเขาจะถูกปล่อยทิ้งไว้เพียงแต่พวกเขากล่าวว่า : เราศรัทธาแล้วโดยที่พวกเขาไม่ถูกทดสอบกระนั้นหรือ ?
แท้จริง เรา (อัลลอฮฺ) ได้ทดสอบบรรดาผู้ที่มาก่อนหน้าพวกเขาแล้ว เพื่ออัลลอฮฺจะทรงทำให้เป็นที่ประจักษ์แก่มนุษย์ว่าใครคือบรรดาผู้ที่สัตย์จริง และใครคือบรรดาผู้ที่พูดเท็จ”
(อัลอังกะบู๊ต 29 : 2-3)
อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ตรัสอีกว่า :
“หรือว่าพวกเจ้าคิดว่าพวกเจ้าจะได้เข้าสวรรค์ (โดยง่ายดาย) ทั้ง ๆ ที่อัลลอฮฺยังมิได้ทรงทดสอบพวกเจ้า?
ทั้งนี้เพื่อพระองค์จะทรงให้เป็นที่ประจักษ์ชัดว่า ใครคือบรรดาผู้ต่อสู่ในหมู่พวกเจ้าและใครคือบรรดาผู้อดทน”
(อะลาอิมรอน 3 : 142)
อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ตรัสว่า :
“หรือว่าพวกเจ้าคิดว่าพวกเจ้าจะถูกปล่อยทิ้งไว้ โดยที่อัลลอฮฺยังไม่ทรงให้ประจักษ์ว่าใครคือบรรดา ผู้ที่ต่อสู้ในหมู่พวกเจ้า”
(อัตเตาบะฮฺ 9 : 16)
การทดสอบหรือที่เรียกกันว่าบะลาอ์นั้น แม้ว่าจะเป็นเรื่องหนัก แต่ก็เป็นแนวทางของอัลลอฮฺที่พระองค์ทรงกำหนดให้เกิดขึ้นกับปวงบ่าวของพระองค์ในทุกยุคทุกสมัยตลอดมา แม้แต่บรรดาอัมบิยาอ์ ศาสนทูตของอัลลอฮฺก็ถูกทดสอบอย่างหนักเช่นเดียวกัน ปรากฏในฮะดิษของท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ที่มีหลายรายงานด้วยกัน ดังฮะดิษต่อไปนี้
มีรายงานจากท่านมุซอับ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ จากบิดาของท่าน คือ ท่านซะอ์ด อิบนิ อบีวักก๊อซ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ ว่า
ท่านได้ถามท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ว่า :“มนุษย์คนใดที่ถูกทดสอบหนักหน่วงที่สุดครับ ?
ท่านร่อซูลตอบว่า : บรรดานบี ต่อจากนั้นก็คือ บรรดาผู้ที่มีฐานะรองลงมาตามลำดับ บุคคลจะถูกทดสอบตามฐานะการยึดถือศาสนาของอัลลอฮฺ หากเขายึดถือศาสนาอย่างเข้มแข็ง การทดสอบของเขาก็จะหนัก หากการยึดถือศาสนาของเขาบอบบาง การทดสอบของเขาก็จะเบาลง การทดสอบจะคงอยู่ในสภาพเช่นนั้น จนกระทั่งเขาผู้นั้นจะเดินอยู่ ณ พื้นแผ่นดินโดยไม่มีบาปใด ๆ เลย”
(บันทึกโดย อิมามอัตติรมิซีย์)
ท่านอบูสอี๊ด อัลคุดรีย์ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ ได้ถามท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ว่า :“มนุษย์คนใดที่ถูกทดสอบหนักหน่วงที่สุดครับ ?
ท่านร่อซูลตอบว่า : มนุษย์ที่ถูกทดสอบหนักหน่วงที่สุดคือบรรดานบี อันดับต่อมาคือบรรดาคนดี ๆ ที่ซอและห์ (ประกอบความดี) แท้จริงบุคคลในบรรดาท่านเหล่านั้น (คือบรรดานบีและคนซอและห์) เคยถูกทดสอบด้วยความยากจน กระทั่งบุคคลเหล่านั้น ไม่เคยครอบครองสิ่งใดเป็นกรรมสิทธิ์ นอกจากเสื้อคลุมที่ท่านเหล่านั้นมีอยู่ แท้จริง บรรดาท่านเหล่านั้นจะรู้สึกดีใจ เมื่อเขาถูกทดสอบ ดั่งเช่นบุคคลในพวกท่านที่ดีใจเมื่อประสบกับความสุขสบาย”
(บันทึกโดย อิมามอิบนิมาญะฮ์)
แท้จริง เรื่องราวเกี่ยวกับฮะดิษนี้มีอยู่ว่า ท่านอบูสอี๊ด อัลคุดวีย์ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ ซึ่งเป็นผู้รายงานฮะดิษนี้กล่าวว่า :
“ฉันได้เข้าไปหาท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ขณะที่ท่านป่วย ฉันได้เอามือไปวางบนตัวของท่านนบีแล้วพบว่าท่านตัวร้อน และมือของฉันก็รู้สึกร้อน ทั้ง ๆ ที่ท่านห่มผ้าอยู่
ฉันจึงกล่าวว่า : โอ้ ท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺอาการป่วยของท่านหนักเหลือเกิน
ท่านร่อซูลกล่าวว่า : แท้จริง มันเป็นเช่นนั้นสำหรับเรา บรรดานบี (และบรรดาคนดี ๆ ที่ซอและห์) การทดสอบจะเพิ่มมากขึ้นสำหรับเรา แต่ขณะเดียวกันผลตอบแทนก็จะทวีคูณด้วยเช่นกัน
แล้วท่านอบูสอี๊ดก็ถามว่า : โอ้ ท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺ มนุษย์คนใดที่ถูกทดสอบมากที่สุด
ท่านร่อซูลกล่าวว่า ; บรรดานบี
ฉันก็ถามอีกว่า : แล้วใครอีก โอ้ ท่านร่อซูล ?
ท่านตอบว่า : คนดี ๆ ที่ซอและห์ แท้จริง บุคคลเหล่านั้น (คือบรรดาคนดี ๆ ที่ซอและห์) เคยถูกสอบถามด้วยความยากจน จนกระทั่งบรรดาท่านเหล่านั้นไม่เคยครอบครองสิ่งใดเป็นกรรมสิทธิ์ นอกจากเสื้อคลุมที่เขาสวมใส่อยู่ และท่านหนึ่งในบรรดาท่านเหล่านั้น เคยถูกทดสอบด้วยเห็บเหา จนกระทั่งมันได้คร่าชีวิตเขา และแน่นอน เขาจะรู้สึกดีใจเมื่อถูกทดสอบเช่นนั้น ดังเช่นบุคคลในหมู่พวกท่านดีใจเมื่อประสบความสุขสบาย”
ที่มา หนังสืองานประจำปี รร.มุสลิมวิทยาคาร คลอง 19
